Boyu çok uzayabilen, kerestesi rutubete dayanıklı oldukça sağlam bir ağaç türü olan sedirin doğal yaşam alanı 1000 metre ile 2500 metre arası yüksekliklerdedir. Sedir türlerinden biri olan Toros sediri tüm dünyada sadece Türkiye ve Lübnan dağlarında yaşam bulur. Dünyanın en büyük doğal sedir ormanı Antalya ilimizin Elmalı ilçesindedir. Kerestesinin dayanıklılığı nedeniyle tarih boyunca gemi yapımında kullanılmıştır. Dünyanın en eski batığı olan ve Kaş açıklarında, yaklaşık 3 bin 300 yıldır deniz dibinde sağlam kalabilen Uluburun gemisi de sedir ağacından yapılmıştır. Bu nedenle antik dönemde sedir kerestesi günümüzdeki petrol gibi değerli olmuş, sedir ormanlarına sahip olan ülkeler Akdeniz’e de hâkim olabilecek kapasiteye ulaşmışlardır. Marcus Antonius, Mısır donanmasını güçlendirebilsin diye sevgilisi Kleopatra’ya sedir ormanları yönünden oldukça zengin olan Olba Bölgesini (Mersin-Silifke civarı) hediye etmiştir. Sedir ağacının bu kadar kıymetli olması onu dünyanın hakkında ilk doğa koruma kanunu çıkarılan canlı türü yapmıştır.

Sedir ağacının özellikleri ve barındırdığı benzersiz doğal yaşam, sedir ormanlarının büyüleyici bir atmosfere sahip olmasını sağlamış; tarih boyunca Orta Asya’dan Mezopotamya’ya kadar sedir ağacı ile ilgili birçok efsane anlatılmış, kutsal kitaplarda adı geçmiştir.

Gılgamış
Sümerlerin M.Ö. 2700 yıllarında yazıya geçirdiği ve dünyanın en eski destanı olan Gılgamış Destanı da sedir ağacını konu edinir. Zalim bir hükümdar olan Uruk kralı Gılgamış hırsından dolayı ölümsüzlük arayışında maceradan maceraya atılır. Her maceradan sonra ölümsüzlüğe ulaşamasa da bilgelikle geri döner. Bu maceralarından birinde yolu bir sedir ormanına düşer. Sedir ormanının Tanrı Enlil tarafından görevlendirilmiş “Humbaba” adında bir bekçisi vardır. Humbaba, sedir ormanının koruyucu ruhudur. Yaşamı boyunca ölümsüzlüğü arayan Gılgamış, Humbaba’yı öldürürse cesaretinden dolayı ölümsüzlüğü hak edebileceğini düşünür. Enkidu ise Gılgamış’ın güçlü ve bilge bir dağ adamı olan arkadaşıdır. Gılgamış ve Enkidu sedir ormanına giderek Humbaba’yı arayıp bulurlar. Çok hızlı ve çevik olmaları sayesinde Humbaba’yı alt ederler. Humbaba’nın aman dilemesine rağmen onu öldürürler. Fakat Gılgamış’ın hesapları boşa çıkar. Tanrı Enlil bu duruma çok sinirlenir ve onları lanetler.

Sedir ağacını Beydağları’nda ve Toroslar’da 1000 metre üzerinde yüksekliklere sahip dağ yamaçlarında görebilirsiniz.